Advies aanschaf beginners

Na afloop van een Open Dag of introductie hoor ik vaak van een enthousiast geworden deelnemer de opmerking

“Ik vind het hartstikke leuk dat HFT! Maar wat moet ik nu aanschaffen? Wil best een bedrag uitgeven maar wat is dan een goede keuze?”

Op internet zijn weliswaar heel veel reviews van luchtbuksen te vinden maar je ziet als beginner al snel door de bomen het bos niet meer! Met dit artikel wil ik proberen om beginners in deze sport een handreiking te bieden. Daarbij bedenkend dat, met name de aanschaf van een luchtbuks, toch een zeer persoonlijke aangelegenheid is. Het is net zoals bij personenauto’s : het merk waar de één al jaren bijzonder tevreden over is zal een ander nooit van zijn leven willen kopen! Mijn advies is daarom ook niet alleen een gevolg van mijn persoonlijke ervaring en keuze maar tevens gebaseerd op een analyse van het materiaal dat de topschutters momenteel veel gebruiken.

Wat heb je minimaal nodig om HFT te kunnen gaan schieten?

Luchtbuks (< 16,3 Joule)
Richtkijker/scope
Kogeltjes
Foudraal of koffer

Deze artikelen zijn sowieso benodigd. Bedenk dat je een luchtbuks wettelijk alleen mag vervoeren in een koffer of foudraal! Daarnaast zijn er nog diverse handige accessoires die het schieten aangenaam maken maar niet direct noodzakelijk zijn.

Luchtbuks

In feite kun je met elke luchtbuks, die niet sterker is dan 16,3 Joule, HFT schieten. Of het nu een knikloop veerbuks is of een hightech persluchtmodel (PCP) maakt dus niet uit. Zolang die maar aan de eis van 16,3 Joule voldoet en de mogelijkheid heeft om een richtkijker te monteren. Hoewel je dus in principe met elke buks kunt schieten is het natuurlijk nog wel de vraag of je ook met elke buks het doel wel regelmatig zult raken! Ook met een oude luchtbuks van pakweg 9 Joule zou je HFT kunnen schieten. Bij een lager vermogen van de buks zal de kogelbaan echter steeds krommer worden en dient er steeds meer te worden gecorrigeerd! Niet onmogelijk, wel lastiger! Helemaal als er ook nog sprake is van een sterke zijwind. Als HFT schutter wil je dus zo dicht als mogelijk tegen de grens van maximaal 16,3 Joule aan zitten. Daarbij wordt meestal geschoten met kaliber 4,5 mm (0.177”) omdat deze diameter bij het gegeven vermogen van maximaal 16,3 Joule de hoogste snelheid en daarmee de vlakste kogelbaan geeft. Tenslotte komt dan ook de kwaliteit (=nauwkeurigheid) van de buks nog om de hoek kijken! En tja, kwaliteit kost nu eenmaal iets meer! Het is gelukkig niet zo dat je met aanschaf van de allerduurste buks de garantie hebt om alles te raken en kampioen te worden! Goed materiaal helpt wel maar het is nog altijd de schutter die het moet doen! Binnen Hunter Field Target worden twee verschillende klassen onderscheiden: veerbuks klasse (HFT2) en de open klasse (HFT1) waar persluchtbuksen (PCP) worden gebruikt. Welke klasse is voor een beginner handig om voordelig te kunnen starten? Een veerbuks is dan een mooie klasse om te beginnen en veel goedkoper dan een PCP buks. Om deze reden laat ik een advies voor de aanschaf van een PCP buks hier dan ook achterwege *. Maar welke veerbuks is dan geschikt? Een analyse van de veerbuksen die door de beste schutters in Nederland worden gebruikt laat twee merken er direct boven uit steken : Weihrauch en Air Arms.

Het Duitse merk Weihrauch koppelt een goede nauwkeurigheid aan een bijzonder degelijk ontwerp waar je een leven lang plezier van hebt. Uit het grote assortiment van Weihrauch worden twee types veel gebruikt. Het meest zie je de Weihrauch HW97. Dit is een onderspanner met een vaste loop die in diverse varianten leverbaar is en in prijs varieert van €375,= tot €495,=. Deze buks levert standaard ca. 21 Joule hetgeen betekent dat deze buks moet worden “terug getuned” naar maximaal 16,3 Joule. De kosten van dit “tunen” bedragen ca. €100,= Een voordeliger oplossing is dan te kiezen voor de Weihrauch HW50s. Dit is een knikloopmodel welke standaard al gelijk maximaal 16,3 Joule levert en niet behoeft te worden terug getuned. De HW50s is nieuw verkrijgbaar voor ca €260,=.

Van het Engelse merk Air Arms is de TX200 bijzonder populair. Ook dit is een onderspanner met een vaste loop die nieuw "uit de doos" zeer rustig en nauwkeurig schiet. De TX200 is van hoge kwaliteit en daarom ook een stuk duurder dan een Weihrauch HW97. Momenteel (2022) is vooral de leverbaarheid van beide buksen een probleem.

Een veerbuks is dus wel een voordelige manier om te beginnen met HFT maar bepaald niet de eenvoudigste! Een veerbuks is een puur mechanisch wapen dat een flinke terugslag heeft. Een veerbuks heeft zogezegd "karakter" waarmee je moet leren omgaan. Dit vergt veel oefening en volharding. Veel schutters kiezen daarom later toch voor een makkelijker schietende PCP. Voor anderen is dit karakter van de veerbuks juist een enorme uitdaging (#echtemannenschietenveer).

Let op! Het spannen van een 16 Joule veerbuks vergt wel de benodigde kracht. Ben je nog erg jong dan kan dit best lastig zijn. In dat geval is een Weihrauch HW30 te adviseren. Deze is ca. 9 Joule en voor jonge schutters makkelijker te spannen.

Waar koop je de buks? Tweedehands en tunen

Als je de buks nieuw wilt aanschaffen heb ik feitelijk maar 1 tip: ga naar een vakbekwame Nederlandse dealer. Je bent dan verzekerd van persoonlijk advies, een goede service en garantie. Op internet worden ook veel buksen tweedehands aangeboden. Persoonlijk zou ik dat geen probleem vinden als ik de verkoper goed ken. Ik zou zelf nooit een buks tweedehands van een onbekende willen overnemen! Ik wil graag schieten met een goed en nauwkeurig wapen en geen gedoe met een buks waar wellicht aan is gerommeld etc. Goedkoop blijkt dan vaak toch weer duurkoop! Veel schutters laten hun buks na enige tijd speciaal tunen en passen hun wapen aan hun persoonlijke smaak aan. Is hartstikke mooi natuurlijk maar voor een beginner nog absoluut niet noodzakelijk. Ga eerst maar eens schieten, oefenen en doe aan de wedstrijden van de DFTA mee. Een Weihrauch HW50 of HW97 is vooralsnog veel nauwkeuriger dan jij nu kunt schieten! Zodra je bij wedstrijden bovenin de klassering te vinden bent kun je altijd nog besluiten je buks verder te tunen, van een andere kolf of handige accessoires te voorzien.

Mijn persoonlijke keuze:

Bij mijn zoektocht naar een goede veerbuks kwam ik al snel terecht bij Weihrauch. Daarbij had ik een absolute voorkeur voor een vaste loop. Heb dus een HW97 Black Line onderspanner met kunststof kolf aangeschaft en deze naar 16,2 Joule laten terugtunen. Eind 2021 heb ik de HW97 compleet laten tunen en gemonteerd in een LP kolf (zie fotogallerij)

* Een goede nieuwe PCP is een kostbare investering en daarom voor beginners minder geschikt. Je zult immers naast een kostbare buks ook moeten investeren in een goedgekeurde persluchtfles en vulset. Als ik echter kijk naar de merken/types die in de klasse HFT1 veel worden gebruikt kom ik tot het volgende beeld:

Air Arms : S400, EV2, HFT500,

Steyr : LG110

Weihrauch : HW100/110

CZ : 200

Walther : LG300 / LG400

Daarnaast komen ook BSA, Feinwerkbau en Daystate regelmatig voor.

Richtkijker/scope

Ook bij de richtkijkers/scopes is het aanbod overweldigend en is het lastig te bepalen wat nu voor HFT een goede keuze is. Op een veerbuks die een flinke terugslag kent is in ieder geval een scope benodigd die sterk genoeg is om deze klappen te kunnen opvangen. Diverse merken hebben hiervoor een specifieke serie scopes ontwikkeld. De scope wordt bij HFT voor twee doeleinden gebruikt:

Richten/ corrigeren
Bracketing/rangefinding

Scopes kunnen zijn uitgevoerd met een vaste of een verstelbare vergroting. Voor HFT is een vergroting tot pakweg 12x meer dan voldoende. Een hogere vergroting brengt het doel dusdanig groot in beeld dat het lastiger wordt om de zoeker op het doel stil te houden. Je ziet dus veel scopes met een (variabele) vergroting van bv 2-7x, 3-9x, 4-12x. De lensdiameter willen we bij HFT graag zo klein als mogelijk houden en bedraagt maximaal 40 mm. Er zijn zeer veel merken scopes op de markt in prijs variërend van enkele tientjes tot wel meer dan duizend euro. Vanwege de goede prijs/kwaliteit verhouding is Hawke een veel gebruikte scope voor beginners. De Hawke Vantage serie is daarbij sterk genoeg voor gebruik op een veerbuks van maximaal 16,3 Joule. Je zou dan dus kunnen kiezen voor een Vantage 2-7x32mm (€100,=) of een 3-9x40mm (€110,=). Allemaal prima om te kunnen richten en corrigeren. Maar is een dergelijke vergroting ook handig voor bracketing/rangefinding?

Wat is bracketing/rangefinding?

Hieronder verstaan we de techniek om de “mildots” in de zoeker (reticle) te gebruiken voor het bepalen van de afstand tot het doel. En als je de afstand tot het doel weet, is ook de benodigde correctie in hoogte bekend en de kans om raak te schieten een stuk groter! Dit is een zeer belangrijke techniek als je serieus HFT wilt schieten!

Bij de scopes van Hawke meet je de werkelijke ‘afstand’ alleen bij een vergroting van 10x. Dit noemen we dan ook wel “true mildot”. Als je bij een “true mildot” vergroting een afstand van bv 60mm opmeet op 3 mildots, dan weet je dat dit doel ook daadwerkelijk op 60/3=20 meter afstand staat! Bij een vergroting van bv 7x zul je deze afstand met 0,7 moeten corrigeren en dat is niet zo handig om tijdens een wedstrijd allemaal uit te rekenen!

Dus als je serieus HFT wilt gaan schieten en je de scope ook makkelijk voor bracketing/rangefinding wilt gebruiken is het verstandig om een scope uit te kiezen die een “true mildot” vergroting heeft. Je kunt dan dus beter kiezen voor bv een Hawke Vantage 4-12x40 AO Mildot (€135,=). De Hawke Airmax serie is net weer een beetje beter en lichtsterker. De Hawke Airmax 4-12x40 AO AMX kost ca. €250,= Bedenk dat voor montage op je buks nog een setje “mounts” nodig is dat ca. €25,= kost. Daarnaast adviseer ik ook nog de montage van een zonnekap en lensdoppen. Als je namelijk tegen de zon in moet schieten maakt een zonnekap vaak het verschil tussen het doel wel of nauwelijks zien. Totaal kom je dan bij de Vantage 4-12x40 AO Mildot uit op een bedrag van ca €180,=. Is geen koopje maar dan heb je wel in één keer een 'leuke scope om mee te kunnen beginnen! En zonder goed glas begin je met een goede buks ook niet zoveel!

Tip: Om de kogelbaan zo vlak mogelijk te houden wil je de scope zo laag als mogelijk op je buks monteren. Een grote diameter scope geeft automatisch een hogere montage en ook een grotere kans op parallaxfouten. Om deze reden zijn scopes voor HFT zelden groter dan 40mm!

Mijn persoonlijke keuze:

Toen ik mijn HW97 kocht had ik nog geen HFT ambities. Ik wilde de buks alleen voor een beetje schieten in mijn tuin gebruiken en hiervoor heb ik de buks voorzien van een Hawke Vantage 2-7x32 AO IR Mildot. Voor dit doel is deze scope prima geschikt. Voor mijn Air Arms HFT500 wedstrijdbuks (PCP) heb ik gekozen voor een Hawke Airmax 4-12x40 AO AMX vanwege de “true mildot” vergroting bij 10x. Beide scopes zijn voorzien van Hawke zonnekappen en lensdoppen. Tenslotte heb ik ook nog een Bisley Scope Maximizer oogmof gemonteerd. Dankzij deze oogmof kan ik snel de juiste afstand tot het oculair innemen en heb ik geen last van zijdelings invallend zonlicht.

Kogeltjes

Er zijn ook weer vele merken en soorten kogeltjes te koop. Je kunt wel stellen dat voor elk type buks een bepaald merk en type kogeltje het beste werkt. Als je serieus HFT wilt schieten kies je vanzelfsprekend dan ook voor de beste kogeltjes. Merken die het meest worden gebruikt zijn JSB en H&N. Deze zijn uit één stuk vervaardigd en het meest nauwkeurig. Een doosje met 500 stuks kost ca €11,=. Helemaal als je dit bedrag vergelijkt met de kosten van munitie voor vuurwapens (€0,50 – 1,00 / stuk!) is dit spotgoedkoop en geen reden om op te bezuinigen. Vaak worden kogeltjes gebruikt die net een fractie groter zijn dan de diameter van de loop: 4,52 mm in plaats van 4,50mm bijvoorbeeld. Als je de buks bij een goede dealer aanschaft kan deze je direct het beste kogeltje voor die buks aanbevelen. Bijvoorbeeld JSB Exact 0,547 gram. Extreem fanatieke schutters behandelen hun kogeltjes, wassen deze, oliën deze en sorteren ze op diameter en/of gewicht. Vind ik persoonlijke flauwekul en al helemaal voor een beginner niet van belang. Een uitgebreider artikel over kogeltjes/pellets vind je hier.

Foudraal/koffer

Volgens de Nederlandse wetgeving dient een luchtbuks altijd verpakt te worden vervoerd. Je kunt dit natuurlijk in de originele doos doen maar een foudraal of koffer is dan handiger. Ook tijdens een wedstrijd kun je het kostbare wapen mooi in een foudraal meenemen. Een koffer vind ik dan weer erg groot en minder handig. Een koffer geeft natuurlijk tijdens transport meer bescherming maar is duurder. Foudralen zijn al voor enkele tientjes te koop. Wil je tijdens een wedstrijd ook niet met een foudraal slepen dan kun je de montage van een draagriem overwegen. Je moet dan wel altijd zorgen dat tijdens het transport tussen de lanes de loop naar de grond wijst.

Mijn persoonlijke keuze:

Mijn beide buksen zijn opgeborgen in een zeer degelijke kunststof koffer(Nuprol). Afhankelijk van afmeting €125,= /€150,=. Om tijdens wedstrijden niet met de zware koffer te hoeven sjouwen gebruik ik een bijpassend foudraal.

Handige accessoires

Schietmat

De meeste schoten bij HFT doe je liggend. Het is dan niet prettig om met je dure wapen in het natte gras of modder te moeten liggen. Een schietmat biedt dan uitkomst. Een echte schietmat kost ca. €100,= Deze zijn vaak gevoerd en bieden mogelijkheid om een rangecard op te bergen. Je kunt om te beginnen natuurlijk ook volstaan met een kampeermatje/fitnessmatje of gewoon een stuk zeil.

Mijn persoonlijke keuze:

Ik heb gekozen voor de Caldwell schietmat omdat deze oprolbaar is. Dit vond ik in 2019 voor transport tijdens een wedstrijd handiger. Met mijn huidige ervaring zou ik een mat welke in drie/vier delen kan worden opgevouwd adviseren (bv van AIM). Prijs ca €145,=

Schiethandschoen

De één zweert erbij en de ander vindt het helemaal niks. Een handschoen kan je helpen een betere (of juist gladdere) grip op je buks te geven, trillingen in je hand te verminderen en voorkomt dat je na afloop van een wedstrijd de splinters van de houten pegs uit je hand moet peuteren. Diverse modellen zijn bij de specialistische vakhandelaar verkrijgbaar. Lastig via internet te bestellen vanwege de maatvoering. Als je aanschaf overweegt dus naar de dealer!

Tip voor bv een rechtshandige schutter met een Weihrauch 50 knikloopbuks: Een rechtshandige schutter zal de buks naar alle waarschijnlijkheid rechtshandig spannen en draagt een schiethandschoen aan zijn linkerhand waarmee hij zijn buks moet laden. Het is nagenoeg onmogelijk om dan met een dik gevoerde schiethandschoen met hele vingers het kleine kogeltje in de loop te frummelen. Kies dus voor een handschoen met halve vingers!

Mijn persoonlijke keuze:

Voor mijn Weihrauch HW97 gebruik ik vaak een oude fietshandschoen (ATB type met gel). Hier zitten geen vingers aan hetgeen het laden makkelijk maakt. Voor mijn PCP gebruik ik op warme dagen ook deze fietshandschoen of anders een oude gevoerde wintersporthandschoen. De Air Arms HFT500 wordt met rechts gespannen en geladen.

Knielrol

Tijdens elke wedstrijd zul je enkele doelen in geknielde houding moeten schieten. Je mag daarbij de wreef van je knielende been ondersteunen met een zgn knielrol die niet groter dan 18 centimeter in diameter mag zijn. De ondersteuning van de wreef zorgt ervoor dat het gewicht van je lichaam rechtstreeks via rugwervel en knielvoet wordt afgevoerd naar de grond. Dit zorgt voor een stabiele houding. Knielrollen zijn weer te koop bij de vakspecialist maar je kunt er ook zelf eentje maken.

Mijn persoonlijke keuze:

Op basis van een patroon (gevonden op internet) heb ik een oude spijkerbroek een tweede leven als knielrol bezorgd. In de praktijk gebruik ik echter meestal mijn oprolbare schietmat als steun.

Visstoeltje

Bij wedstrijden ligt het parcours vaak een flink stuk verwijderd van het parkeerterrein of clubhuis. Een wedstrijd van 40 doelen duurt wel een paar uur waarin je wel iets te eten en drinken wilt gebruiken. Helemaal als de temperatuur in de zomer tot tropische waarden oploopt. Maar hoe neem je dit allemaal mee? Je loopt immers ook al met een buks en schietmat te zeulen? Misschien past het allemaal goed in je foudraal.

Mijn persoonlijke keuze:

Na twee wedstrijden had ik al vele deelnemers met een soort visstoeltje zien lopen. Heb dit nu ook maar zelf aangeschaft. Eten, drinken, autosleutels, regenkleding, telefoon etc etc kan ik nu gemakkelijk meenemen. Kan dan tijdens de wedstrijd zelfs ook nog even gaan zitten. Het opbergvak is tevens koeltas zodat het drinken lekker fris blijft. Kost ca €40,=

Resumé

Indien je alles nieuw gaat aanschaffen kost je dat minimaal:

Weihrauch HW50s € 260,00

Hawke Vantage 4-12x40 AO Mildot compleet € 180,00

Foudraal € 40,00

==============

Totaal € 480,00

Ik hoop dat je met behulp van dit artikel een beetje bent geïnformeerd en tot een weloverwogen keuze kunt komen.

Veel succes en tot HFT!